Gdy przeglądamy kilkanaście, kilkadziesiąt poprawnych technicznie zdjęć, nad niektórymi zatrzymujemy się dłużej, a inne odkładamy po rzuceniu na nie okiem. Wiele z czynników, które wpływają na uznanie zdjęcia za interesujące jest dobrze znanych. Warto poznać więc zasady kompozycji obrazu fotograficznego, aby wykorzystać je w celu ulepszenia swoich zdjęć lub... świadomie odrzucić, gdy nadmiernie nas ograniczają.
Na każdym obrazie znajdują się miejsca, obiekty bardziej interesujące, bardziej koncentrujące uwagę. W krajobrazie podwodnym będzie to sylwetka nurka, na fotografii ryby będą to jej oczy. 
Takie obiekty warto umieszczać nie w centrum kadru, nie na samym brzegu, ale w jednej trzeciej kadru. Cztery najsilniejsze punkty powstają z przecięcia poziomych i pionowych linii biegnących w jednej trzeciej kadru.
Jeżeli najważniejszy motyw obrazu nie stanowi punktu, lecz raczej linię, najatrakcyjniejszym skomponowaniem obrazu jest umieszczenie takiej linii na przekątnej kadru.
Pod wodą poruszamy się w przestrzeni trójwymiarowej. Warto podkreślić trzeci wymiar przez pokazanie na zdjęciu kilku coraz głębszych planów. Na pewno jest to łatwiejsze w przejrzystych wodach południowych, ale i w polskich wodach o przejrzystości kilku metrów możliwe jest uwiecznienie więcej niż jednego planu.
Pustka i samotność jest smutna i nudna. Również zdjęcie zyskuje więcej życia, jeśli znajdują się na nim co najmniej dwa podobne obiekty. Może to być duet równorzędnych motywów lub słabsze powtórzenie motywu głównego. Powtórzony motyw może być mniejszy, ciemniejszy, słabiej widoczny ze względu na większą odległość. Nie konkuruje wtedy z głównym motywem, lecz stanowi jego cień, echo.
Aby fotografia nie była mdła, powinna być kontrastowa - zawierać zarówno żywe światła jak i głębokie cienie. Podobnie sprawa wygląda z kontrastem barwnym - na zdjęciu powinno być kilka kontrastujących ze sobą kolorów. Nie należy z tym jednak przesadzać, aby obraz nie zmienił się w pstrokaciznę. Szczególnie powinny się różnić kolory głównego motywu i tła, aby obiekt wyraźnie od tła się wyróżniał.
Fotografując na tle dna lub podwodnej ściany jesteśmy skazani na tło monotonne i jednostajnie oświetlone. Takie tło może ginąć na granicy przejrzystości wody, rzadko możemy też liczyć na wyjątkowe jego oświetlenie. Obniżenie położenia aparatu powoduje, że w kadrze pojawia się toń wodna, a w dalszej kolejności rozświetlona powierzchnia wody. To idealne źródło kontrastu na zdjęciu. Dodatkowo światło kontrowe ma szanse niepowtarzalnie oświetlić fotografowane obiekty. Fotografowanie od dołu, na tle powierzchni wody jest niemal pewnym sposobem uzyskania ciekawego ujęcia.
Mocne punkty obrazu
Na każdym obrazie znajdują się miejsca, obiekty bardziej interesujące, bardziej koncentrujące uwagę. W krajobrazie podwodnym będzie to sylwetka nurka, na fotografii ryby będą to jej oczy. Takie obiekty warto umieszczać nie w centrum kadru, nie na samym brzegu, ale w jednej trzeciej kadru. Cztery najsilniejsze punkty powstają z przecięcia poziomych i pionowych linii biegnących w jednej trzeciej kadru.
Nie należy jednak pakować czegoś ciekawego do wszystkich czterech punktów. Nie jest dobrym pomysłem zdjęcie czwórki płetwonurków z ich twarzami umieszczonymi w mocnych punktach. Zdjęcie powinno mieć jednoznacznie najważniejszy motyw i drugi będący jego uzupełnieniem, powtórzeniem. Reszta powinna być tłem.
Linie diagonalne
Jeżeli najważniejszy motyw obrazu nie stanowi punktu, lecz raczej linię, najatrakcyjniejszym skomponowaniem obrazu jest umieszczenie takiej linii na przekątnej kadru.
Drugie zastosowanie linii diagonalnych to ułożenie w skośnym kierunku licznych liniowych elementów kadru np. czułków ukwiału, gałązek gorgonii. Jest to dużo ciekawsze dla oka niż poziome lub pionowe ułożenie takich linii.
Kolejne zastosowanie dla liniowych elementów obrazu, to budowanie z nich linii prowadzących wzrok w kierunku głównego motywu.
Dwa, trzy plany
Pod wodą poruszamy się w przestrzeni trójwymiarowej. Warto podkreślić trzeci wymiar przez pokazanie na zdjęciu kilku coraz głębszych planów. Na pewno jest to łatwiejsze w przejrzystych wodach południowych, ale i w polskich wodach o przejrzystości kilku metrów możliwe jest uwiecznienie więcej niż jednego planu.Powtórzenie motywu
Pustka i samotność jest smutna i nudna. Również zdjęcie zyskuje więcej życia, jeśli znajdują się na nim co najmniej dwa podobne obiekty. Może to być duet równorzędnych motywów lub słabsze powtórzenie motywu głównego. Powtórzony motyw może być mniejszy, ciemniejszy, słabiej widoczny ze względu na większą odległość. Nie konkuruje wtedy z głównym motywem, lecz stanowi jego cień, echo.Kontrast, w tym barwny
Aby fotografia nie była mdła, powinna być kontrastowa - zawierać zarówno żywe światła jak i głębokie cienie. Podobnie sprawa wygląda z kontrastem barwnym - na zdjęciu powinno być kilka kontrastujących ze sobą kolorów. Nie należy z tym jednak przesadzać, aby obraz nie zmienił się w pstrokaciznę. Szczególnie powinny się różnić kolory głównego motywu i tła, aby obiekt wyraźnie od tła się wyróżniał.Fotografowanie od dołu
Fotografując na tle dna lub podwodnej ściany jesteśmy skazani na tło monotonne i jednostajnie oświetlone. Takie tło może ginąć na granicy przejrzystości wody, rzadko możemy też liczyć na wyjątkowe jego oświetlenie. Obniżenie położenia aparatu powoduje, że w kadrze pojawia się toń wodna, a w dalszej kolejności rozświetlona powierzchnia wody. To idealne źródło kontrastu na zdjęciu. Dodatkowo światło kontrowe ma szanse niepowtarzalnie oświetlić fotografowane obiekty. Fotografowanie od dołu, na tle powierzchni wody jest niemal pewnym sposobem uzyskania ciekawego ujęcia.
Strona powstała: 11 marca 2005
Ostatnie zmiany: 28 marca 2005