Narkoza azotowa - zaburzenie, ograniczenie zdolności umysłowych i psychofizycznych na skutek oddziaływania cząsteczek gazów obojętnych, w tym azotu, na połączenia nerwowe - synapsy. Pierwsze objawy narkozy azotowej, zwanej również narkozą gazów obojętnych pojawiają się na pewnej głębokości i nasilają się wraz ze wzrostem głębokości i równocześnie ciśnienia parcjalnego gazów narkotycznych.
Objawy narkozy azotowej w kolejności ich nasilania się (wraz z rosnącą głębokością):
zmniejszona zdolność do skomplikowanych zadań, mniejsza dokładność, gorsza pamięć
utrudniona koncentracja
większa pewność siebie, euforia lub przeciwnie: przygnębienie i panika
oszołomienie, irracjonalne działania
utrata przytomności
Objawy bardzo szybko ustępują po zmniejszeniu głębokości.
Przyjmuje się, że dla powietrza pierwsze objawy narkozy azotowej pojawiają się od 30 m. Ze względu na narkozę azotową, w nurkowaniu rekreacyjnym ogranicza się głębokość nurkowania na powietrzu na ogół do 40 m, ale w KDP/CMAS to ograniczenie wynosi 50 m, a w GUE 30 m.
Nie ma zgody co do tego w jakim stopniu narkotyczny jest tlen. Jeżeli jest narkotyczny w podobnym stopniu jak azot, to mieszaniny nitroksowe mają takie samo działanie narkotyczne jak powietrze. Jeżeli tlen nie jest narkotyczny, to działanie narkotyczne nitroksu jest mniejsze niż powietrza i może być szacowane z użyciem formuły EAD.
W celu wyraźnego zmniejszenia oddziaływania narkotycznego na głębokościach większych od 40 m, zastępuje się azot innym gazem obojętnym o mniejszym potencjale narkotycznym, najczęściej helem. Dla takiej mieszaniny helowej i głębokości można określić odpowiednią głębokość narkotyczną dla powietrza, służy do tego formuła END.