Lampa Alladyna

Przedstawiam na tej stronie komputery Aladin szwajcarskiej firmy Uwatec. Najwięcej miejsca poświęcę modelowi Aladin Pro, najpopularniejszemu chyba kiedyś komputerowi w Polsce, którego jestem szczęśliwym posiadaczem. Pozostałe modele komputerów Aladin nie są mi tak dobrze znane, ale i one znajdą tu swoje miejsce.

Rodzina komputerów Aladin jest bardzo bogata - należą do niej modele:

  • Aladin Sport
  • Aladin Pro
  • Aladin Pro Nitrox
  • Aladin Air
  • Aladin Air X
  • Aladin Air X Nitrox
Postaram się zaprezentować te komputery na przykładzie Aladina Pro oraz krótko opisać czym wyróżniają się pozostałe modele.

Aladin Pro

Przed suchym opisem parametrów Aladina Pro, pozwolę sobie na osobistą (subiektywną) ocenę. Najważniejsze (moim zdaniem) jego zalety:

  • czytelny wyświetlacz - duże cyfry i dobrze przemyślany dobór prezentowanej informacji, pokazywane są tylko naprawdę istotne informacje - nie jest przykładowo podawana temperatura wody, którą komputer mierzy, uwzględnia w obliczeniach dekompresji i nawet zapamiętuje (możliwe jest jej odczytanie za pomocą interfejsu łączącego Aladina z komputerem PC)
  • prostota obsługi - komputer nie wymaga ręcznego włączania ani ustawiania żadnych parametrów pracy (na przykład wysokości nad poziomem morza - rozpoznaje ją automatycznie)
  • długowieczna bateria - producent zapewnia, że przy wykonywaniu średnio 50 nurkowań rocznie, bateria starcza na 10 lat pracy, przy 300 nurkowaniach rocznie - na 4 lata
Nie kryję, Aladin ma też i wady:
  • mała pamięć nurkowań - jakkolwiek pamięć parametrów ostatnich 37 nurkowań jest wystarczająca, to 200 minut pamiętanych profili nurkowań to trochę za mało, zwłaszcza na dłuższe wyjazdy nurkowe
  • brak podświetlenia wyświetlacza - jest on jedynie fosforyzujący - z drugiej strony zapewnia to wymienioną w zaletach długowieczność baterii
  • skomplikowana procedura wymiany baterii - w celu wymiany baterii, komputer trzeba wysłać do producenta, do Szwajcarii - na szczęście nie trzeba tego dokonywać co roku, patrz wyżej

Najważniejsze parametry Aladina Pro:

  • automatyczne włączanie i wyłączanie
  • automatyczne rozpoznawanie i uzględnianie wysokości nad poziomem morza w zakresie 0 - 4000 metrów
  • zakres głębokości 0 - 100 metrów
  • adaptacyjny model dekompresji Buhlmanna ZH-L8 ADT
  • zmienna dopuszczalna prędkość wynurzania 7 - 20 m/min
  • symulator nurkowań dekompresyjnych z uwzględnieniem dotychczasowych nurkowań i dowolnej przerwy na powierzchni
  • pamięć 37 nurkowań, profile z 200 minut nurkowań (głębokość próbkowana co 20 sekund) - na wyświetlaczu można przejrzeć parametry ostatnich 19 nurkowań
Podczas nurkowania Aladin Pro pokazuje na wyświetlaczu:
  • aktualną głębokość (0.5 - 99.9 metrów z rozdzielczością 10 cm)
  • aktualny czas nurkowania (0 - 199 minut)
  • maksymalną głębokość tego nurkowania (jeśli większa od aktualnej o co najmniej 1 metr)
  • informacje dekompresyjne:
    • czas jaki pozostał na danej głębokości do momentu, w którym nurkowanie staje się dekompresyjnym (wymagającym odbycia przystanku podczas wynurzania)
    • podczas nurkowania dekompresyjnego - głębokość najgłębszego koniecznego przystanku dekompresyjnego, czas jaki pozostał na nim do spędzenia oraz czas jaki pozostał do wynurzenia na powierzchnię
  • dodatkowo podczas wynurzania, procent dozwolonej na danej głębokości prędkości wynurzania (alarmy w razie przekroczenia tej prędkości)

Tryby pracy:

  • tryb uśpienia - komputer znajduje się w tym trybie, kiedy nie jest używany. Wyświetlacz i większość elementów zostaje wyłączona. Co minutę komputer mierzy ciśnienie atmosferyczne, dzięki czemu może rozpoznać zmianę wysokości nad poziomem morza, wpływającą na reżim dekompresji. W takim przypadku przełacza się na 3 minuty w tryb powierzchniowy i informuje o zmianie wysokości.
  • tryb gotowości - uzyskiwany przez ręczne włączenie komputera (przed przejściem do tego trybu prezentowane są wszystkie segmenty wyświetlacza w celu spradzenia jego poprawności) - w tym trybie można skontrolować stan baterii (podawany w procentach)
  • tryb nurkowania - komputer przechodzi do tego trybu automatycznie po wzroście ciśnienia do wartości odpowiadającej głębokości 0.5 metra - podaje wtedy podane wyżej informacje
  • tryb oczekiwania - osiągany automatycznie po wynurzeniu na powierzchnię, komputer oczekuje wtedy 5 minut na dalszy ciąg nurkowania. Po tym czasie komputer uznaje nurkowanie za zakończone, wprowadza je do logbooka i przechodzi w tryb powierzchniowy.
  • tryb powierzchniowy - komputer znajduje się w tym trybie, gdy tkanki nurka są przesycone azotem. Sytuacja taka występuje po nurkowaniu lub po zmianie wysokości nad poziomem morza. Komputer podaje wtedy czas pozostały do całkowitego odsycenia azotu oraz czas, przez który nie należy lecieć samolotem.
  • rejestr nurkowań - uruchamiany ręcznie - umożliwia przejrzenie parametrów ostatnich 19 nurkowań, prezentowane są następujące informacje:
    • maksymalna głębokość
    • czas nurkowania
    • długość przerwy od poprzedniego nurkowania
    • przedział wysokości nad poziomem morza, w którym odbyło się nurkowanie
    • alarmy, które komputer pokazywał podczas nurkowania
    Przy użyciu interfejsu łączącego Aladina z komputerem osobistym, można usyskać dostęp do pozostałych nurkowań przechowywanych w rejestrze (ostatnich 37), dostępne też są dodatkowe dane:
    • data i czas nurkowania
    • minimalna temperatura wody podczas nurkowania
    • profile nurkowań dla ostatnich 200 minut
  • tryb planowania - uruchamiany ręcznie, pozwala ocenić czas bezdekompresyjny lub wymagane przystanki dekompresyjne dla następnych nurkowań z możliwością podania planowanej przerwy między nurkowaniami
  • tryb SOS - komputer przechodzi w ten tryb, kiedy nurek poważnie zlekceważy zalecany przebieg wynurzania, to znaczy pominie wymagany przystanek dekompresyjny i pozostanie na powierzchni dłużej niż 3 minuty. Komputer blokuje się na 24 godziny, ale nadal oblicza odsycanie tkanek. Po tym czasie komputer znów udostępnia wszystkie funkcje, ale naruszenie procedury dekompresji może mieć wpływ na obliczenia nawet przez następne 3 dni (uwzględnienie mikropęcherzyków).

Alarmy i ostrzeżenia komputera

Ostrzeżenia:
  • wzrost wysokości nad poziomem morza - na wyświetlaczu ukazuje się sektor wysokości oraz czas adaptacji (odsycenia)
  • zakończenie nurkowania bezdekompresyjnego - czas jaki można pozostać na danej głębokości bez konieczności odbycia później przystanków dekompresyjnych osiągnął zero. Dalsze pozostanie na tej głębokości spowoduje konieczność odbycia przystanków dekompresyjnych - można tego uniknąć przez wynurzenie się na mniejszą głębokość.
  • ostrzeżenie o mikropęcherzykach - na skutek częstych i długich nurkowań, wzrosła ilość mikropęcherzyków akumulowanych w filtrze płucnym. Mogło też mieć na to wpływ naruszenie reżimu dekompresji. W celu zwiększenia bezpieczeństwa następnych nurkowań i efektywności odsycania, Aladin zaleca wydłużenie przerwy na powierzchni. W trybie powierzchniowym na wyświetlaczu pokazuje się komunikat "Atn".
Alarmy:
  • przekroczona prędkość wynurzania - podczas wynurzania, podawana jest wartość procentowa prędkości wynurzania w stosunku do dozwolonej na danej głębokości (dopuszczana jest zmienna prędkość wynurzania 7 - 20 m/min w zależności od aktualnej głębokości). W przypadku przekroczenia tej prędkości, na wyświetlaczu ukazuje się strzałka ku górze z napisem "SLOW". Przekroczenie 110 % dopuszczalnej prędkości powoduje uaktywnienie alarmu dźwiękowego.
  • pominięty przystanek dekompresyjny - strzałka "DECOSTOP" wskazująca parametry przystanku dekompresyjnego zaczyna migać, uaktywniany jest też sygnał dźwiękowy
  • wyczerpana bateria - podczas nurkowania miga wartość maksymalnej głębokości i cyklicznie włącza się w jej miejsce komunikat "bAt". W trybie gotowości lub powierzchniowym, komunikat "bAt" znajduje się stale w miejscu maksymalnej głębokości.

Aladin Sport

Jest to nieco uproszczona (i znacznie tańsza) odmiana Aladina Pro. Różnice nie są znaczące:
  • nieco zmieniona organizacja wyświetlacza, choć najważniejsze dane dotyczące nurkowania pozostają na swoim miejscu
  • brak dźwiękowej sygnalizacji sytuacji alarmowych (są one tylko sygnalizowane na wyświetlaczu)
  • symulacja nurkowania ograniczona jest do otrzymywania wartości czasów bezdekompresyjnych dla dowolnych głębokości - nie można otrzymać czasów przystanków dla nurkowań dekompresyjnych
  • dla nurkowań dekompresyjnych, Sport podaje jedynie głębokość najgłębszego koniecznego przystanku dekompresyjnego - nie podaje czasu pozostałego dla danego przystanku ani czasu do wynurzenia na powierzchnię
Wszystkie pozostałe parametry Aladina Pro odnoszą się i do modelu Sport. Dotyczy to modelu dekompresji, rejestru nurkowań i możliwości komunikacji z komputerem osobistym.

Aladin Sport jest przeznaczony dla nurkujących rekreacyjnie, w granicach nurkowań bezdekompresyjnych. Do planowania i przeprowadzania nurkowań dekompresyjnych, Aladin Pro jest dużo wygodniejszy.

Aladin Pro Nitrox

Jak sama nazwa wskazuje, jest to wersja Aladina Pro przeznaczona do nurkowań z użyciem nitroksu (o stężeniu tlenu 22-50% oraz oczywiście powietrza) jako czynnika oddechowego. Uwzględnienie nitroksu powoduje następujące różnice w stosunku do Pro:
  • inne wartości parametrów dekompresji (związane z mniejszym stężeniem azotu w czynniku oddechowym)
  • obliczenia ciśnienia parcjalnego tlenu i śledzenie akumulowanej toksyczności tlenowej CNS (central nervous system - centralnego systemu nerwowego)
  • dodatkowe alarmy:
    • osiągnięte maksymalne dopuszczalne ciśnienie parcjalne tlenu
    • zakumulowana dawka toksyczności CNS osiągnęła 75%
    • zakumulowana dawka toksyczności CNS osiągnęła 100%

Aladin Air

Jest to najprostszy z trzech modeli "air-integrated". Jest on montowany (przy użyciu szybkozłączki) na wężu wysokiego ciśnienia, dzięki czemu mierzy aktualne ciśnienie powietrza w butli. Na tej podstawie komputer oblicza czas jaki nurkujący może jeszcze spędzić na danej głębokości, aby po poprawnym wynurzeniu (z uwzględnieniem ewentualnych przystanków dekompresyjnych) osiągnąć powierzchnię z założoną rezerwową ilością powietrza w butli. Wiadomość o tempie zużycia powietrza przez nurkującego komputer dodatkowo wykorzystuje w procesie obliczania nasycenia tkanek gazem obojętnym i późniejszej dekompresji.

Dodatkowe funkcje w stosunku do Aladina Pro:

  • aktualne ciśnienie powietrza w butli prezentowane na wyświetlaczu
  • czas pozostały na danej głębokości ze względu na ilość powietrza (wartość i informacja graficzna)
  • dodatkowe alarmy:
    • czas pozostania na danej głębokości mniejszy od 3 minut
    • czas pozostania na danej głębokości mniejszy od 0
    • duże zużycie powietrza (sugestia zmiejszenia intensywności oddychania)

Aladin Air X

Model o funkcjach analogicznych jak Aladin Air. Różni się tylko drogą otrzymywania informacji o ciśnieniu powietrza w butli. Sam komputer zakłada się tradycyjnie - na nadgarstek, a do gniazda wysokiego ciśnienia pierwszego stopnia automatu oddechowego przykręca się czujnik, który drogą radiową nadaje do komputera aktualną wartość ciśnienia.

Dodatkowy alarm:

  • stracona komunikacja z czujnikiem - komputer traci informacje o aktualnym ciśnieniu w butli, ale pozostałe (niezależne od tego parametru) funkcje działają nadal. Można nawet używać Aladina Air X bez czujnika przykręconego do pierwszego stopnia automatu - działa on wtedy jak Aladin Pro.

Aladin Air X Nitrox

Funkcjonalnie jest to model łączący cechy Aladina Pro Nitrox i Air X. Łączy on więc ich funkcje oraz dodaje jedną dodatkową - uwzględnianie tempa zużycia czynnika oddechowego w obliczeniach akumulowanej toksyczności tlenowej CNS.

Aladin Air X O2

Jest komputer przystosowany do współpracy zarówno ze zwykłymi aparatami o otwartym obiegu czynnika oddechowego jak i z aparatami z obiegiem półzamkniętym (Semi Closed Rebreather - SCR). Posiada on następujące dodatkowe cechy w stosunku do modelu Air X Nitrox:
  • dla aparatów o obiegu otwartym, ustalane przez użytkownika stężenie tlenu w zakresie 21-99%
  • dla aparatów SCR, stężenie tlenu w zakresie 0-99%
  • dla aparatów SCR, ciśnienie parcjalne tlenu w zakresie 0-2.5 ATA
  • automatyczne ustalanie stężenia tlenu dla aparatów SCR z oxy2
  • ustalane przez użytkownika ostrzeżenie o zwiększonym zużyciu mieszanki dla aparatów o obiegu otwartym
  • ustalana przez użytkownika czułość na rozpoznawanie wysiłku dla aparatów SCR z oxy2
  • rozdzielone alarmy dla aparatu o obiegu otwartym i SCR:
    • zbyt szybki rytm oddechu
    • utraconą łączność z czujnikiem
    • osiągnięte maksymalne ciśnienie parcjalne tlenu w czynniku oddechowym
  • alarmy specyficzne dla aparatu o półzamkniętym obiegu
    • zakumulowana dawka toksyczności CNS osiągnęła 100%
    • stężenie tlenu w mieszance poniżej 19%
    • jeden z czujników tlenu przestał pracować
    • oba czujniki tlenu przestały pracować

Strona powstała: 4 kwietnia 1999
Ostatnie zmiany: 3 maja 1999

Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer